Historie Noord-Holland
Holland was dit belangrijkste gewest over de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden (1588-1795). In 1795 werd een Bataafse Republiek uitgeroepen. Na de staatsgreep betreffende 21 januari 1798 werd op 23 april 1798 de Acte betreffende Staatsregeling aangenomen, waarmee een oude gewestelijke grenzen radicaal werden gewijzigd. De republiek werd onderverdeeld in 8 departementen met zo heel wat mogelijk gelijke bevolkingsaantallen, waarbij Holland uiteenviel in:
dit departement van Texel
het departement over de Amstel
dit departement aangaande een Delf
Ook lagen ook dit departement van de Schelde en Maas en dit departement van een Rijn deels op Hollands grondgebied.
Tenslotte voldeed een andere indeling ook niet en na een instelling in 1801 over het Bataafs Gemenebest werden dit departement Holland ingesteld in overeenstemming met een antieke gewestelijke grenzen over Holland. In 1806 werd dit Bataafs Gemenebest verwisselen door dit Koninkrijk Holland. Het jaar daarop werden dit departement Holland opgedeeld in het departement Amstelland (overeenkomend met Noord-Holland) en dit departement Maasland (overeenkomend betreffende Zuid-Holland). Nadat in 1811 het Koninkrijk Holland voor dit Franse Keizerrijk werd gevoegd, werden Amstelland voor Utrecht gevoegd tot het département de la Zuyderzée - Zuiderzeedepartement - en werd Maasland omgedoopt tot département des Bouches-een-la-Meuse - Monden met een Maas.
Nadat de Fransen eind 1813 uit Holland gevlucht waren, was de indeling aanvankelijk ongewijzigd. Met de Grondwet aangaande 29 maart 1814 werden een departementen vernieuwen via provinciën ofwel landschappen. Zuiderzee en Monden van de Maas werden verenigd in de provincie Holland. Door minister Betreffende Maanen werden in een grondwetcommissie alsnog een titel Holland en West-Friesland voorgesteld "om aan het verlangen aangaande achtenswaardige Noordhollanders ... toe te melden", doch dit werd door de rest aangaande een commissie verworpen.[2]
De nieuwe provincie kreeg in 1814 twee gouverneurs, wier ambtsgebied overeenkwam met de voormalige departementen Amstelland en Maasland. Vlieland en Terschelling gingen terug met Friesland tot Holland, doch een deel aangaande Hollands Brabant bleef bij Noord-Brabant en in 1815 werden tevens dit laatste Hollands Brabant, nederland over Altena, bij Noord-Brabant gevoegd. Uiteindelijk werden in 1820 een grens betreffende Utrecht en Gelderland vastgesteld.
Teneinde een dominantie te beperken werden Holland voor de grondwetsherziening van 1840 in Noord- en Zuid-Holland gesplitst. De noodzaak hiertoe werden in Zuid-Holland niet gevoeld. In Noord-Holland gold dit wel in sterke mate voor Amsterdam, dat in 1838 het provinciaal gerechtshof aan zich voorbij zag gaan ten gunste betreffende Den Haag. In West-Friesland was men bevreesd voor een overheersende positie aangaande Amsterdam en drong men aan op het herstel betreffende een verdeling bijvoorbeeld die was tussen dit Noorder- en Zuiderkwartier vanwege 1795. Op deze plaats werden desalniettemin ook niet aan tegemoetgekomen. Nadat de Haarlemmermeer in 1855 was drooggelegd, werden die voor Noord-Holland gevoegd, waarna Zuid-Holland in 1864 dit grootste deel met een gemeente Leimuiden ter compensatie kreeg toegewezen.
In 1942 werden de eilanden Vlieland en Terschelling bij een provincie Friesland ingedeeld.[3] Het voormalige eiland Urk maakte tot 1950 deel uit van Noord-Holland.
Rond 2010 tot 2012 was daar enig tijd sprake over ons samenvoeging over een provincies Noord-Holland, Flevoland en Utrecht. In 2014 werd duidelijk dat deze plannen van een baan bestaan.
Geografie Noord-Holland
Satellietfoto met het Noorderkwartier, de IJsselmeerpolders en ons deel met Friesland
Noord-Holland bestaan grotendeels uit ons kopvormig schiereiland tussen de Noordzee, de Waddenzee en dit IJsselmeer. In het zuiden grenst de provincie met Zuid-Holland en Utrecht, in dit oosten via geneesmiddel van een Houtribdijk en Hollandse Brug met de provincie Flevoland en in dit noorden via medicament aangaande de Afsluitdijk met de provincie Friesland.
De provincie mag worden onderverdeeld in ons noordelijk deel ("Hollands Noorderkwartier") en ons zuidelijk deel, waarbij het Noordzeekanaal (en eerst het bekijken IJ) als grens werkt.
Ten zuiden betreffende het Noordzeekanaal liggen de stedelijke gebieden met Amsterdam, Haarlem, de Haarlemmermeer betreffende een luchthaven Schiphol en daarnaast het Gooi, tevens een dichtbevolkt gebied, maar betreffende ons landschappelijk totaal ander karakter (bosrijk en niet volkomen vlak).
Ten noorden aangaande dit Noordzeekanaal bevinden zichzelf de Zaanstreek en verschillende, kleinere, directory delen en dorpen. De dichtstbevolkte zone loopt tot wat voorbij de plaats Alkmaar. Er bevinden zich in het deel met de provincie verder landelijker gebieden: Waterland, een omvangrijke droogmakerijen Schermer, Beemster, Wormer en Purmer en volkomen in dit noorden een Kop aangaande Noord-Holland betreffende dit uitgestrekte West-Friesland, Wieringermeer, het voormalige eiland Wieringen en dit waddeneiland Texel.
De westkust betreffende de provincie is grotendeels door duinen beschermd. Hier liggen welbekende badplaatsen mits Zandvoort, IJmuiden, Wijk aan Zee, Egmond met Zee en Bergen. Daar waar een duinen door de Noordzee waren verzwolgen, werd de Hondsbossche Zeewering aangelegd.
De streek tussen Haarlem, Velsen (met beide zijden over dit Noordzeekanaal), Beverwijk en Alkmaar opgewonden Kennemerland. Ons deel met Kennemerland vormt een IJmond, betreffende een Hoogovens en andere industrie: het is het westelijk gebied over het Noordzeekanaal, met zodra middelpunt een haven en sluizen van IJmuiden. Ten noorden met Kennemerland ligt de antieke marktplaats Schagen en op de noordpunt betreffende het schiereiland een marinehaven Den Helder, tegelijk veerhaven voor Texel.
Met de oostkust liggen historische steden wanneer Hoorn, Enkhuizen, Medemblik, Monnickendam en Edam en tevens het eiland Marken en een opmerkelijke vissersplaats Volendam.
De voornaamste binnenwateren in Noord-Holland bestaan dit IJ (ooit een zeearm) en dit Noordzeekanaal met een daarin, al vervolgens ook niet via zijkanalen, uitmondende riviertjes Amstel, Zaan en Spaarne, en het Noordhollandsch Kanaal en dit Amsterdam-Rijnkanaal.
Dialecten Noord-Holland
In Noord-Holland worden meerdere dialecten gesproken. Landelijk geniet dit Amsterdams de meeste bekendheid, het kijk op deze site behalve in Amsterdam ook in steden ingeval Alkmaar, Purmerend en Hoorn veel kan zijn te beluisteren, omdat op deze plaats veel Amsterdammers wonen. Een meest kenmerkende dialecten vindt men op het platteland. Op welke manier noordelijker men komt, hoe verdere het lokale dialect van een standaardtaal afwijkt; bovenal dit Tessels en het Wierings beschikken over ons heel persoonlijk karakter.
Net wanneer in overige dialectgebieden kan zijn ook in Noord-Holland sprake met een teruggang betreffende de dialecten. Toch bestaan enkele dialecten nog opvallend vitaal. Betreffende name dit Volendams wordt ter plaatse alsnog heel doorgaans gesproken. Verschillende dialecten, zoals dit Aalsmeers, bestaan nagenoeg verdwenen.
Het IJ kan zijn vanouds ons barrière en dat blijkt tevens uit een dialecten. De dialecten ten noorden betreffende dit IJ zijn de meeste afwijkende.
Onder het IJ
Aalsmeers
Amsterdams (thans in Amsterdam-Noord, Alkmaar, Purmerend etc. te horen)
Goois
Haarlems
Zandvoorts
De dialecten ten zuiden met dit IJ en Noordzeekanaal lijken meer op een dialecten met Zuid-Holland en worden taalkundig dan ook dikwijls mits Zuid-Hollands beschouwd. Immers nemen de traditionele dialecten Aalsmeers en Zandvoorts een overgangspositie in, betreffende ook Noord- indien Zuid-Hollandse kenmerken. Een Gooise dialecten, welke intern vrij divers zijn, vallen in de Utrechtse groep.
Boven dit IJ
Zaans
Waterlands
Markens
Volendams
Kennemerlands
Egmonds (Derps)
West-Fries
Enkhuizens
Wierings
Tessels
De dialecten aangaande vanouds geïsoleerde gemeenschappen mits Volendam, Egmond ofwel de Waddeneilanden hebben een heel persoonlijk ontwikkeling doorgemaakt en bestaan op sommige punten heel conservatief gebleven, waar ze zichzelf op overige punten juist opvallend beschikken over vernieuwd en daarom zeer scherp aangaande een omliggende dialecten bestaan kunnen afwijken.
De indeling aangaande een dialecten boven dit IJ kan zijn problematisch en kan zijn aanleiding geweest tot verscheidene polemieken in de taalwetenschap. Vaak is op de verwantschap met dit Fries gewezen: betreffende name een conservatievere dialecten (Tessels en Wierings) beschikken over heel wat gemeen met het Fries. Heel wat onderzoekers vermoedden ons Fries substraat: een Krijg meer informatie oorspronkelijke taal zou Fries bestaan geweest. Dit Hollands zou dat Fries pas laat verdrongen hebben en heeft het nooit volstrekt mogen verwisselen, zodat Friese vormen en constructies nog voortleven in de dialecten. Alhoewel deze theorie veel aanhang bezit, is ze via verschillende taalkundigen van de hand gewezen en zouden de Friese vormen eerder op ontlening en toeval berusten.[bron?]
Recreatie Noord-Holland
Recreatie Noord-Holland NV is een overheids-NV, opgericht op 4 juli 2004, betreffende een Provincie Noord-Holland zodra enig aandeelhouder. De bedrijf zorgt in opdracht van de besturen aangaande de recreatieschappen voor de ontwikkeling, aanleg, het beheer en onderhoud aangaande zes recreatiegebieden in Noord-Holland: Het Twiske, Alkmaarder en Uitgeestermeer, Geestmerambacht[4], Spaarnwoude, Landschap Waterland en Groengebied Amstelland.
Natuur Noord-Holland
In Noord-Holland zijn 2 omvangrijke nationale parken: dit Nationaal Park Duinen met Texel (een gehele westzijde betreffende Texel) en dit Nationaal Park Zuid-Kennemerland (een brede duinstrook betreffende Zandvoort tot in IJmuiden/Velsen).
Ook bestaan daar in Noord-Holland ons tiental overige via Natura 2000 aangewezen beschermde natuurgebieden, waaronder het Noordhollands Duinreservaat (betreffende Wijk aan Zee tot Schoorl), de Schoorlse Duinen en de Amsterdamse Waterleidingduinen (tussen Zandvoort en Noordwijk in Zuid-Holland).
Ten slotte zijn daar in Noord-Holland alsnog ettelijke kijk hier verschillende vollere en kleinere natuurgebieden, bijvoorbeeld het Goois Natuurreservaat, de Hulk, het Naardermeer, het Balgzand en de Loterijlanden.[6]
Natuurbeheer in Noord-Holland vindt o.a. regio via Vereniging Natuurmonumenten, Landschap Noord-Holland en Staatsbosbeheer.
Politiek Noord-Holland
1rightarrow blue.svg Zie Politiek in Noord-Holland wegens dit hoofdartikel over dit onderwerp.
Gemeenten Noord-Holland
Noord-Holland is vanaf 2016 ingedeeld in 48 gemeenten.
Aalsmeer
Alkmaar
Amstelveen
Amsterdam
Beemster
Bergen
Beverwijk
Blaricum
Bloemendaal
Castricum
Den Helder
Diemen
Drechterland
Edam-Volendam
Enkhuizen
Gooise Meren
Haarlem
Haarlemmerliede en Spaarnwoude
Haarlemmermeer
Heemskerk
Heemstede
Heerhugowaard
Heiloo
Hilversum
Hollands Kroon
Hoorn
Huizen
Koggenland
Landsmeer
Langedijk
Laren
Medemblik
Oostzaan
Opmeer
Ouder-Amstel
Purmerend
Schagen
Stede Broec
Texel
Uitgeest
Uithoorn
Velsen
Waterland
Weesp
Wijdemeren
Wormerland
Zaanstad
Zandvoort